Joël Grootendorst, bewoner van de bovenmolen

Met wie woont deze jonge molenaar daar? Nu nog helemaal alleen!

Kwam in het vak terecht door: zijn opa

Is behalve molenaar ook nog: muskusrattenbeheerder

Sinds november 2020 beheert en bewoont Joël Grootendorst de Bovenmolen (molen 3) van de Molenviergang Aarlanderveen. Hij kreeg het molenaarschap met de paplepel ingegoten. Zijn opa (de vader van Joëls moeder) bewoonde als vierde generatie De Groot, korenmolen De Hoop in Oud-Alblas. Zijn oom heeft die molen nu overgenomen.

Joël: “Als klein ventje ging ik al met opa mee en leerde ik hoe je de molen moet bedienen. En hoe je het weer moet ‘lezen’.” Dat laatste is belangrijker bij een poldermolen dan bij een korenmolen. “Want je kan alleen malen met een goede wind. Daarom staat mijn stoel voor het raam, aan de kant waar de meeste wind vandaan komt. Als molenaar van een poldermolen moet je het weer continu in de gaten houden.”

In 2019 behaalde Joël zijn diploma en sindsdien mag hij zichzelf molenaar noemen. Naast zijn werk als molenaar, werkt hij drie dagen in de week als muskusrattenbeheer. Hij beheert zijn eigen planning, waardoor dit werk goed te combineren is met het werk op de molen. “Als ik onverwacht de molen moet laten malen omdat het weer daar om vraagt, werk ik gewoon een andere dag.”

‘Je moet het weer kunnen ‘lezen’

Joël Grootendorst

Molen 3: de Bovenmolen

De Bovenmolen is een poldermolen, een grondzeiler met stenen voet en achtkantige houten rietgedekte bovenbouw. De molen is eigendom van de Stichting Molenviergang Aarlanderveen en niet opengesteld voor bezichtiging. 

De Molenviergang Aarlanderveen is uniek

Het is de enige nog werkende molengang in de wereld. Het overtollige water vanuit de diepe polder van maar liefst 500 hectare aan de westzijde van Aarlanderveen wordt stukje bij beetje de Oude Rijn in gemalen. Daar komen alleen wieken en wind aan te pas én vier deskundige molenaars. 

Technisch

• Type: grondzeiler, achtkant

• Bouwjaar: 1786 (herbouw in 1823)

• Wieksysteem: Fauël met een vlucht (de afstand tussen de uiteinden van twee wieken) van 27,15 en 27,35 meter

• Vang en bovenwiel: Vlaamse blokvang en een bovenwiel met 65 kammen

• Bedrijfsvaardigheid: maalvaardig

• Deze molen voert het water 1,25 meter omhoog

• Het scheprad dateert uit 1861

Geschiedenis

Het bouwen van de Bovenmolen kostte in 1786 9.150 gulden. De bouwer kwam uit Korteraar.

Rampspoed en onderhoud

Nog geen halve eeuw na de bouw brandde de molen af: in juli 1823. Nog datzelfde jaar begon de herbouw en dat kostte op een gulden na 10.000 gulden. De steunmuren uit 1786 bleven intact: daar werd een hele nieuwe molen op gebouwd. Hier werden sommige onderdelen, zoals de as, uit de sloop van andere molens hergebruikt. In 2010 is de Bovenmolen grondig onder handen genomen voor renovatie. In 2019 is de molen met steun van de provincie Zuid-Holland, het Hoogheemraadschap van Rijnland en de Gemeente Alphen aan den Rijn grootschalig gerestaureerd.

Groot onderhoud bovenmolen Aarlanderveen

In november 2018 is er gestart met grootschalige restauratie van molen 3 (de bovenmolen). Onderstaande infographic geeft een goed beeld van de restauratiewerkzaamheden en de bijhorende kosten. Lees ook dit artikel in het AD.